Het protest van bouwers op het Malieveld is woensdag afgerond, iets eerder dan gepland. Het terrein loopt leeg en de betogers gaan beetje bij beetje naar huis.
“We kregen de indruk dat mensen het wel gehad hadden”, verklaarde organisator Grond in Verzet het vroege einde.
Vrachtwagens verlaten het Malieveld, waaronder diepladers met graafmachines erop. De politie meldt dat het bouwverkeer vanaf het Malieveld richting de doorgaande wegen wordt begeleid. Honderden voertuigen waren voor het protest op het Malieveld gezet.
Woordvoerder Edwin van Scherrenburg van MKB-Nederland en VNO-NCW, die zich bij de actie van Grond in Verzet hadden aangesloten, zegt dat er tussen 5.000 en 6.000 mensen meededen aan het protest.
Hij was tevreden over het begrip dat de ministers Carola Schouten (Landbouw) en Eric Wiebes (Economische Zaken) en staatssecretaris Stientje van Veldhoven (Infrastructuur en Waterstaat) toonden voor de problemen die de bouwsector heeft door de regelgeving over stikstof en PFAS, een verzamelnaam voor chemische stoffen die schadelijk zijn voor gezondheid en milieu.
Verantwoordelijk staatssecretaris Stientje van Veldhoven kondigde dinsdag al aan dat er een hogere norm voor de PFAS moet komen, zodat bedrijven meer mogelijkheden krijgen om grond te verplaatsen.
"Het is niet zo dat wij voor stikstof zijn, maar we hebben wel goede regelgeving nodig", zegt een manager van bouwbedrijf Heijmans. Hoewel hij merkt dat opdrachten wegvallen, is het nou ook weer niet zo dat het werk tot stilstand is gekomen. Dat ligt anders voor een vrachtwagenchauffeur die glas bezorgt op bouwplaatsen. "Mijn werk ligt stil", zegt hij. "Als het zo doorgaat, zit ik zo thuis."
Die vrees delen meer demonstranten. "Ze willen hier voorop lopen met milieuwetten, die linkse koekenbakkers. Maar alle bedrijven komen in de problemen", foetert shovelmachinist Iwan de Wouw uit het Brabantse Asten.
Politie verricht arrestaties
De demonstratie op het Malieveld verliep grotendeels rustig, op een opstootje aan de rand van het veld na. Een groepje betogers daagde agenten uit en zocht de confrontatie. Er zijn meerdere aanhoudingen verricht, meldt een politiewoordvoerder. Er werd onder meer met flessen gegooid.
"We hebben niet heel Nederland onder controle. Als dat wel zo was, hadden we de politiek ook wel tot actie bewogen", zegt Klaas Kooiker van Grond in Verzet. De organisatie hoopt dat de politiek luistert naar de boodschap van de bouwsector "en dat wij weer aan het werk kunnen". Bouwend Nederland zegt "dat het statement luid en duidelijk is overgekomen".
De betogers stortten symbolisch een lading grond op het Malieveld. Het opruimen daarvan begon meteen na het einde van het protest. "We hebben toch materieel genoeg", aldus de organisatoren, verwijzend naar de shovels en graafmachines die op het Malieveld neergezet waren.
Verantwoordelijk minister Carola Schouten verzekerde de betogers woensdag dat Nederland "niet op slot" gaat. Het kabinet is bezig met maatregelen om te voorkomen dat de bouw plat komt te liggen door milieunormen.
"We zorgen ervoor dat jullie ook aan de slag blijven", aldus Schouten. Ze wees erop dat de verlening van vergunningen weer op gang is gekomen. Een deel van de actievoerders floot haar echter uit.
Volgens de bewindsvrouw volgt er heel snel een aangepaste milieunorm, een zogenoemde drempelwaarde voor stikstof die soelaas moeten gaan bieden. De demonstrerende bouwers gaat dat niet snel genoeg. Zij schreeuwden "nu, nu".
Bij projecten die geen stikstof uitstoten, is er geen probleem. Als er tijdens de bouw wel stikstof vrij komt, komt er een drempelwaarde waarmee "de meeste projecten" worden geholpen. Bouwprojecten die minder dan het maximum aan stikstof uitstoten, kunnen gewoon doorgaan.
Staatssecretaris Stientje van Veldhoven riep baggeraars, bouwers en andere bedrijven op om de gegevens over chemische middelen in de grond te delen, zodat onderzoekers makkelijker tot zo'n nieuwe norm kunnen komen. Ook Schouten deed een beroep op de bouwsector: "We hebben u ook nodig, u moet aangeven waar het niet goed gaat."
Behalve Schouten en Van Veldhoven probeerden ook andere bewindspersonen de bouwers gerust te stellen, zoals minister Eric Wiebes van Economische Zaken. Er wordt te vaak vanuit angst gehandeld, volgens Wiebes. "We moeten doen wat al kan."
Staatssecretaris Raymond Knops, wiens ministerie over wonen gaat, riep alle overheden op "om de reserves die er al zijn om te zetten in actie. Aan de slag ermee!"